Odliczenie składek ZUS przy ryczałcie ewidencjonowanym

Przeczytaj także: Ryczałt ewidencjonowany: odliczenia gdy różne stawki

Załóżmy dla przykładu, że z początkiem stycznia 2016 r. podatnik rozpoczął prowadzenie firmy, dla której wybrał opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym. Pierwsze składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne zapłacił w lutym 2016 r. (były to składki za miesiąc styczeń, których termin płatności przypadał w lutym. Pierwszy przychód uzyskał natomiast dopiero w miesiącu maju. Czy opłacone za styczeń, luty i marzec składki także może odliczyć przy ustalaniu podatku za maj, czy jedynie te, które zostały zapłacone w maju (czyli za kwiecień)?

Co na to przepisy?

Art. 11 ust. 1 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym mówi, że podatnik opłacający ten podatek może odliczyć od przychodów wydatki określone w art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym (w którym mieszczą się m.in. zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne), jeżeli te nie zostały odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym.
Chodzi tutaj o to, aby tych samych składek nie odliczyć dwa razy. Jeżeli zatem uwzględniamy je przy rozliczeniu ryczałtu, w innym PIT wykazać już ich nie można.

A jak w tym przypadku jest z ubezpieczeniem zdrowotnym? Art. 13 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym mówi, że obliczony ryczałt w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, jeżeli nie została ona odliczona od podatku dochodowego (przy czym stosuje się tutaj odpowiednio także przepisy art. 27b ust. 2-4 ustawy o podatku dochodowym).

Z takimi odniesieniami mamy do czynienia właśnie w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne.

Przepisy ustawy o PIT mówią natomiast, że podatnik ma prawo odliczyć od podstawy opodatkowania m.in. kwoty składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, o ile podstawy naliczenia tych składek nie stanowił dochód (przychód) zwolniony od podatku tudzież od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Odliczeniu podlegają przy tym także składki zapłacone w roku podatkowym zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej.

Obliczony podatek natomiast ulega obniżeniu m.in. o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile podstawą ich wymiaru nie jest dochód (przychód) zwolniony od podatku, tudzież od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Odliczeniu podlegają przy tym także składki zapłacone w roku podatkowym zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej.

Odliczanie składek

Ustawodawca zezwala na odliczenie zapłaconych w danym roku podatkowym składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne już w trakcie roku, przy ustalaniu należnego ryczałtu za poszczególne okresy rozliczeniowe (miesiące bądź kwartały). Przy dokonywaniu tych odliczeń nie ma znaczenia, jakiego okresu składki te dotyczą. Ważne jest tylko, aby były zapłacone w roku podatkowym, w którym podatnik dokonuje odliczenia, zaś w przypadku ich odliczania przy obliczaniu podatku za poszczególne okresy rozliczeniowe w trakcie roku, aby były zapłacone najpóźniej w tym okresie, w którym są odliczane.

Co za tym idzie, jeżeli z jakichś względów zapłacone w poprzednich miesiącach składki nie zostały odliczone (np. wskutek nieuzyskania w tych miesiącach przychodu), podatnik może je uwzględnić przy ustalaniu ryczałtu za kolejne miesiące. Tym samym podatnik z naszego przykładu przy ustalaniu wysokości należnego ryczałtu za maj 2016 r. odliczyć może składki zapłacone od początku roku (a więc za miesiące styczeń - marzec, które były płatne w okresie luty-kwiecień).