Obligatoryjna zapłata w mechanizmie podzielonej płatności

Przeczytaj także: Rolnik ryczałtowy też może dostać sankcję w podatku VAT?

Chodzi o sytuacje, w których przedmiotem transakcji są towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (tj. przede wszystkim objęte do tej pory odpowiedzialnością solidarną oraz mechanizmem odwrotnego obciążenia oraz kilka nowych), gdy wartość faktury przekracza (brutto) 15.000 zł.

Jak dokonać zapłaty w ramach podzielonej płatności? W tym celu należy wypełnić komunikat przelewu udostępniony przez bank lub SKOK, w którym wykazuje się:

1. kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;
2. kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;
3. numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;
4. numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności można dokonywać też zbiorczo. W takim przypadku zapłata obejmie faktury wystawione przez jednego sprzedawcę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc. Wówczas to komunikat przelewu obejmuje wszystkie faktury wystawione dla podatnika przez jednego sprzedawcę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc oraz zawiera kwotę odpowiadającą sumie kwot podatku wykazanych na fakturach objętych podzieloną płatnością. Zamiast numerów faktur natomiast wpisuje się tutaj okres, za który jest dokonywana płatność.

Na podstawie tak sporządzonego komunikatu przelewu bank bądź SKOK podatnika przekazuje na właściwe konta:

• kwotę odpowiadającą wartości podatku – na rachunek VAT sprzedawcy
• pozostałą kwotę – na rachunek rozliczeniowy lub rachunek w SKOK.

Jeżeli dana faktura dokumentuje zarówno sprzedaż towarów i usług objętych podzieloną płatnością jak i sprzedaż towarów i usług pozostałych, w mechanizmie podzielonej płatności należy obowiązkowo uregulować co najmniej zapłatę odnoszą się do towarów i usług objętych podzieloną płatnością. Pozostała zapłata może zostać uregulowana w inny sposób, w tym dobrowolnie także w mechanizmie podzielonej płatności (oczywiście gdy wartość faktury przekracza limit 15.000 zł).

Mechanizm podzielonej płatności przy dokonywaniu zapłat muszą stosować zarówno podatnicy VAT czynni jak i korzystający ze zwolnienia.

Przykład
Załóżmy, że Pan Piotr prowadzi biuro pośrednictwa finansowego, które korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z podatku VAT. Nabył on od czynnego podatnika VAT usługę budowlaną - remont posiadanego biura, która kosztowała 17.000 zł brutto (usługa wymieniona w załączniku nr 15 do ustawy o VAT). Zakup został udokumentowany fakturą, na której sprzedawca zawarł sformułowanie „mechanizm podzielonej płatności”. Pan Piotr, mimo że nie rozlicza podatku VAT, jest obowiązany posiadać rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w SKOK w walucie polskiej, otwarty w związku z prowadzoną działalnością i dokonać zapłaty za powyższy zakup w ramach podzielonej płatności przy wypełnieniu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank bądź SKOK.

Przykład
Pan Marcin korzystający ze zwolnienia podmiotowego z VAT i nabył od podatnika VAT czynnego meble biurowe za kwotę brutto 16.000 zł. Zakup ten został udokumentowany fakturą z wykazanym podatkiem. Mimo że wartość faktury przekracza limit 15.000 zł, Pan Marcin nie musi regulować należności w mechanizmie podzielonej płatności. Przedmiot transakcji nie znalazł się bowiem w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Mechanizm ten może jednakże zastosować dobrowolnie.

Przykład
Pan Karol – czynny podatnik VAT, nabył od swojego kontrahenta meble biurowe oraz sprzęt komputerowy (ten ostatni objęty jest załącznikiem nr 15 do ustawy o VAT). Za zakup otrzymał jedną fakturę z podatkiem VAT. Meble kosztowały 17.000 zł, a sprzęt komputerowy 13.000 zł (razem 30.000 zł brutto).

Mimo, że wartość zakupionego sprzętu komputerowego nie przekracza 15.000 zł, to z uwagi na fakt, że łączna wartość faktury limit ten przewyższa, Pan Karol musi obowiązkowo przy zapłacie zastosować mechanizm podzielonej płatności. Tym jednakże musi objąć jedynie należność za sprzęt komputerowy. Dobrowolnie w mechanizmie tym może też zapłacić pozostałą wartość faktury, ale nie ma takiego obowiązku.

Zapłata kartą płatniczą

Niestety nowe przepisy w zakresie stosowania mechanizmu podzielonej płatności nie przewidują możliwości dokonywania zapłat w tym systemie w stosunku innych aniżeli przelew zapłat, czyli chociażby za pomocą karty płatniczej (zarówno w odniesieniu do dobrowolnego jak i obowiązkowego split payment). Technicznie nie jest tutaj bowiem możliwe wypełnienie komunikatu przelewu niezbędnego przy tego typu zapłacie.

Przykład
Pan Marcin w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabył sprzęt komputerowy za kwotę 19.000 zł brutto (wymieniony w załączniku nr 15 do ustawy o VAT). Na zakup otrzymał fakturę, którą powinien uregulować w mechanizmie podzielonej płatności, tj. wyłącznie przelewem bankowym przy użyciu komunikatu przelewu. Zapłaty nie może dokonać za pomocą karty płatniczej.