Podatek od spadku: ulga meldunkowa a termin 5 lat

Przeczytaj także: Podatek od spadku: ulga meldunkowa gdy sprzedaż lokalu

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku podatniczka wskazała, iż w 1999 r. zmarł jej mąż. Postępowanie spadkowe przeprowadzono w 2009 r., w wyniku którego nabyła ona całość spadku, zgodnie z treścią notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia. Spadkiem jest nieruchomość lokalowa stanowiąca przedmiot odrębnej własności, wchodząca uprzednio do wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. W nieruchomości tej podatniczka jest zameldowana i mieszka od lat 60-tych XX wieku do chwili obecnej. W stosunku do spadku chce ona skorzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn określonego w art. 16 ust. 2 ustawy pkt 5a. Lokal ten zamierza jednak zbyć w roku 2010. W związku z powyższym zadała pytanie, czy będzie miała do niej zastosowanie ulga z art. 16 ust. 2 pkt 5a? W przypadku stwierdzenia, iż ulga meldunkowa jej nie przysługuje, to czy obowiązek podatkowy powstaje od chwili stwierdzenia nabycia praw do spadku czy też od momentu hipotetycznego zbycia nieruchomości w 2010? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) W myśl art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl przepisu art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Zgodnie z poglądami doktryny przedmiotu, nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Określenie spadku następuje w drodze zastosowania czterech kryteriów: prawa i obowiązki mają charakter cywilnoprawny, majątkowy, nie są ściśle związane z osobą zmarłego, nie przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy osoby te są spadkobiercami.

Od dnia 01 stycznia 2007 r. wskutek nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn uległy zmianie zasady opodatkowania spadków i darowizn. Jednakże zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16.11.2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222 poz. 1629) do nabycia w drodze spadku własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie nowelizacji stosuje się przepisy w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r.

Zgodnie z treścią art. 922 Kodeksu cywilnego spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem podlegającym przepisom prawa spadkowego.