Kasowy PIT z wyższym limitem przychodów. Czy przedsiębiorcy rzeczywiście skorzystają?

Przeczytaj także: Kasowy PIT dla przedsiębiorców - co oznacza w praktyce

Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że w pierwszym roku obowiązywania, czyli na 2025 r., metodę kasową do 20 lutego wybrało zaledwie 1673 przedsiębiorców, co stanowi około 0,001 proc. wszystkich prowadzących JDG. Tak niewielkie zainteresowanie potwierdza analizowany rok temu trend, gdy po upływie terminu zgłoszeń okazało się, że kasowy PIT nie stał się, jak zapowiadano, realnym wsparciem dla płynności firm.

Dlaczego kasowy PIT miał być przełomem?

Przepisy przewidują, że przedsiębiorca płaci PIT dopiero po faktycznym otrzymaniu zapłaty od kontrahenta. Rozwiązanie ma jednak swoje ograniczenia:

• obowiązuje wyłącznie dla JDG,
• wyłączone są firmy prowadzące księgi rachunkowe,
• metoda ma zastosowanie także do kosztów, bez zapłaty faktury nie rozliczymy wydatku,
• po 2 latach od wystawienia faktury i tak powstaje obowiązek podatkowy (nawet bez otrzymania płatności),
• wymagana jest dodatkowa, szczegółowa ewidencja oraz weryfikacja wpływów na rachunku bankowym.

To w praktyce oznacza, że kasowy PIT jest raczej odroczeniem podatku, a nie jego uniknięciem, a do tego wymaga bardziej złożonej obsługi księgowej.

Czy wyższy limit do 2 mln zł coś zmieni?

Podniesienie limitu przychodów do 2 mln zł zdecydowanie rozszerza grono uprawnionych. Do tej pory wielu przedsiębiorców nie mogło skorzystać z tej preferencji, gdyż obroty były powyżej 1 mln zł. To szczególnie istotne w branżach usługowych i handlowych, w których liczba faktur i przychody są wyższe.

Wyższy limit niewątpliwie otwiera drzwi większej grupie przedsiębiorców, ale nie rozwiązuje podstawowych wad kasowego PIT. Kluczowym problemem nadal jest to, że po 2 latach podatek trzeba zapłacić niezależnie od otrzymania zapłaty, a do tego przedsiębiorca musi prowadzić dodatkowe ewidencje i skrupulatnie monitorować wpływy. Dlatego nie spodziewam się radykalnego wzrostu popularności tej metody, może poprawić statystyki, ale nie zmieni ogólnego obrazu. W wielu przypadkach nadal korzystniejsza i prostsza może okazać się ulga na złe długi.

W mojej ocenie, barierą nie jest sam limit, lecz złożoność rozliczeń i ryzyka związane z wyborem nieoptymalnej formy podatku. Dziś przedsiębiorcy niejednokrotnie borykają się z wyborem odpowiedniej formy opodatkowania, a kasowy PIT zwiększa jeszcze bardziej ryzyko. Przykładowo, kumulacja przychodów (płatności) na skali podatkowej może spowodować wejście w drugi próg podatkowy, a więc w stawkę 32%. W praktyce o wyborze decydować będzie więc nie tyle limit, ile charakter rozliczeń i stabilność płatności w danej branży.

Co dalej?

Zmiana limitu przychodów to krok w stronę zwiększenia dostępności kasowego PIT, ale nadal brak jest przesłanek, by oczekiwać masowego zainteresowania, tak jak pierwsze dane z 2025 r. okazały się marginalne.

Jeżeli celem ustawodawcy jest realne wsparcie płynności przedsiębiorców, wiele wskazuje na to, że zniesienie ograniczeń w uldze na złe długi, co już wielokrotnie podkreślałem, mogłoby przynieść bardziej wymierne i systemowe efekty.

Autor: Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy inFakt