Korekta in minus VAT z paragonów fiskalnych?

Przeczytaj także: Korekta stawki VAT przy sprzedaży na kasie fiskalnej

Kasy fiskalne co do zasady muszą stosować wszyscy ci przedsiębiorcy, którzy kierują swoje towary czy usługi m.in. do tzw. osób prywatnych, a więc tych, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej. Występują tutaj oczywiście pewne zwolnienia, ale nie na nich będziemy się dzisiaj skupiać.

Otóż prowadząc firmę trudno ustrzec się wszystkich błędów, w tym także błędów w rozliczeniach podatkowych. Jednym z nich może być zastosowanie do danej transakcji nieprawidłowej stawki podatku. Niekiedy nawet sam fiskus nie wie, jaka stawka powinna być zastosowana, a co dopiero przedsiębiorca.

Niekiedy błędna stawka wynika też ze zwykłego przeoczenia, pośpiechu czy błędnego zaprogramowania kasy fiskalnej. W końcu mylić się jest rzeczą ludzką.

Nieprawidłowości w stosowaniu stawek VAT muszą oczywiście być sprostowane. Jeżeli sprzedaż jest dokumentowana fakturami (a więc klientami są firmy bądź instytucje), sprawa jest stosunkowo prosta. Wymagane jest wystawienie faktury korygującej. Tę rozlicza się w dacie pierwotnej transakcji, jeżeli korekta jest spowodowana pomyłką na niekorzyść fiskusa bądź na bieżąco, gdy korekta jest niezawiniona (z czym w przypadku błędnej stawki VAT nie mamy do czynienia). Jeżeli natomiast pomyłka nastąpiła na korzyść budżetu państwa (a więc stawka została zawyżona), korektę wykazuje się w tym okresie rozliczeniowym, w którym sprzedawca dowiedział się, że ta została dostarczona do klienta (tak aby mógł i on skorygować swoje rozliczenia).

A co gdy stawka została zawyżona (np. w przypadku wskazanych już wyżej usług wstępu na siłownię, basen czy do klubu fitness)? Pierwotnie organy podatkowe przyznawały, że można skorygować VAT, jeżeli w umowie zawartej między stronami ustalono kwotę brutto za sprzedaż usługi (towaru). A tak jest przecież w zdecydowanej większości przypadków, jako że tego wymagają przepisy.

Stanowisko fiskusa w tej materii uległo jednak zmianie w połowie ubiegłego roku. Organy podatkowe zaczęły wydawać tutaj interpretacje niekorzystne dla podatników. Ich przykłady to m.in. interpretacje indywidualne: Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 24.07.2015 r. nr IPTPP1/4512-238/15-5/AK i 27.11.2015 r. nr IPTPP1/4512-546/15-2/RG, czy Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 03.07.2015 r., nr IBPP2/4512-297/15/JJ.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 27.11.2015 r. nr IPTPP1/4512-546/15-2/RG wypowiadał się właśnie w zakresie skorygowania zawyżonego VAT na opisane wyżej usługi wstępu, w których stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji ogólnej.

Organ podatkowy uznał, że „(...) cechą podatku od towarów i usług jest to, że po stronie podatników istnieje przewidziana prawem możliwość „przerzucania” ekonomicznego ciężaru opodatkowania na inne podmioty (konsumentów, nabywców towarów/usług) wynikająca z obowiązku wliczenia podatku w cenę towaru/usługi. Może więc dojść do sytuacji, w której koszt wadliwego opodatkowania nie zostanie poniesiony przez podatnika lecz przez osoby trzecie. W tej sytuacji przyznanie prawa do zwrotu podatku podatnikowi- a więc podmiotowi innemu niż podmiot, który rzeczywiście poniósł koszt podatku na skutek wadliwego opodatkowania – nie znajdowałaby uzasadnienia konstytucyjnego. (...)

W omawianej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, kiedy ciężar podatku VAT z tytułu świadczonych usług został poniesiony przez ostatecznych konsumentów tj. osoby fizyczne. Zatem to nie Wnioskodawca był podmiotem, który ostatecznie poniósł ciężar ekonomiczny podatku od towarów i usług lecz osoby trzecie (od których został ten podatek pobrany w cenie za usługę). Zwrot zapłaconego podatku od towarów i usług na rzecz Wnioskodawcy, który nie poniósł ekonomicznego ciężaru podatku oznaczałby nieuzasadnione przysporzenie ze strony Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy. Zwrot podatku od towarów i usług na rzecz podatnika, który tylko formalnie, a nie faktycznie go zapłacił, prowadziłby do bezpodstawnego wzbogacenia po stronie Wnioskodawcy.

W omawianej sytuacji nienależnie naliczona kwota podatku VAT bezsprzecznie należy się temu, kto wartość tę utracił, a zatem tej osobie, która faktycznie poniosła ekonomiczny ciężar podatku. W niniejszej sprawie będą to klienci nabywający karty wstępu (w postaci m.in. kart wstępu, karnetów, wejść jednorazowych oraz biletów wstępu) uprawniających do korzystania z obiektu. Natomiast z opisu sprawy nie wynika, aby Wnioskodawca dokonał lub zamierzał dokonać zwrotu różnicy kwoty podatku klientom.

W związku z powyższym, w odniesieniu do klientów, którym nie wystawiono faktur, w okolicznościach niniejszej sprawy, tj. braku zwrotu różnicy kwoty podatku klientom, Wnioskodawca nie ma prawa do skorygowania w deklaracji kwoty podatku należnego poprzez wykazanie stawki 8% dla sprzedaży kart wstępu (w postaci m.in. kart wstępu, karnetów, wejść jednorazowych oraz biletów wstępu) uprawniających do korzystania z obiektu zamiast stawki 23%.(...)”

Dlatego też korygowanie „in minus” VAT od sprzedaży udokumentowanej wyłącznie paragonem fiskalnym jest bardzo ryzykowne i z całą pewnością skończy się sporem z organem podatkowym.