Korekta VAT naliczonego nawet pomimo braku zwrotu zaliczki i faktury korygującej

Przeczytaj także: Rozliczenie VAT od korekty faktury zaliczkowej bez zwrotu zaliczki

Do takich wniosków doszedł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 16.06.2020 r. nr 0113-KDIPT1-2.4012.211.2020.1.KSI. W rozpatrywanej sprawie wnioskodawczyni wskazała, że dokonała wpłaty zaliczki na poczet zakupu apartamentu hotelowego. Zaliczka ta została udokumentowana fakturą zaliczkową, z której VAT wnioskodawczyni odliczyła w deklaracji za grudzień 2018 r. Apartament miał stanowić jej środek trwały i być przeznaczony na wynajem. Jednocześnie wnioskodawczyni wystąpiła o zwrot podatku, który otrzymała w marcu 2019 r.

Deweloper spóźniał się jednak z wykonaniem swojego zobowiązania, czyli ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności na rzecz wnioskodawczyni. Ta w związku z tym odstąpiła od zawartej umowy przedwstępnej sprzedaży lokalu i wezwała drugą stronę do zwrotu uiszczonej przez nią zaliczki.

Deweloper zaliczki nie zwrócił nawet pomimo tego, że nakaz jej zapłaty wydał sąd, a pozwany nie kwestionował roszczeń wnioskodawczyni w tym zakresie.

Organ podatkowy uznał, że skoro wnioskodawczyni wcześniej dokonała odliczenia podatku naliczonego od wpłaconej zaliczki, to będzie zobowiązana do skorygowania podatku naliczonego wynikającego z faktury zaliczkowej z uwagi na to, że dostawa nie została zrealizowana.


Odstąpienie od umowy należy bowiem uznać zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy za zmianę prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Organ podkreślił, że w rozpatrywanej sprawie korekta odliczenia nie jest związana z tym, że w wyniku zaniechania inwestycji podatnik nie wykorzysta nabytych towarów do czynności opodatkowanych, lecz z tym, że w ostateczności nie nabył towaru, który służyłby takim czynnościom.

„(…) odnosząc się kwestii objętej zakresem postawionego we wniosku pytania zasadnym jest odwołanie się do orzecznictwa TSUE, w szczególności wyroku z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie C-107/13, w którym Trybunał wskazał, że: „W odniesieniu do powstania ewentualnego obowiązku korekty dokonanego odliczenia naliczonego podatku VAT, art. 185 ust. 1 dyrektywy 2006/112 ustanawia zasadę, zgodnie z którą taka korekta jest dokonywana w szczególności w przypadku, gdy po złożeniu deklaracji podatku VAT nastąpi zmiana czynników uwzględnianych przy określaniu kwoty odliczenia” (pkt 51).

Oceniając sytuację będącą przedmiotem postępowania, z której wynika, że dostawa towarów, na podstawie której podatnik zapłacił zaliczkę, nie zostanie wykonana, TSUE doszedł do wniosku, „…że zmiana czynników branych pod uwagę w celu ustalenia kwoty rzeczonego odliczenia nastąpiła zatem po sporządzeniu deklaracji podatku VAT. W takiej sytuacji administracja podatkowa może więc żądać korekty podatku VAT odliczonego przez podatnika” (pkt 52).

TSUE wskazał ponadto, że „Wniosku tego nie może podważyć okoliczność, że podatek VAT należny od dostawcy sam w sobie nie został objęty korektą” (pkt 53).

Reasumując w ww. wyroku C-107/13 TSUE stwierdził, że „Artykuł 65, art. 90 ust. 1, art. 168 lit. a), art. 185 ust. 1 i art. 193 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że wymagają one korekty odliczenia podatku od wartości dodanej dokonanego przez odbiorcę faktury wystawionej na zapłatę zaliczki dotyczącej dostawy towarów, jeżeli w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym dostawa ta nie została ostatecznie wykonana, mimo że dostawca pozostał zobowiązany do zapłaty tego podatku i nie zwrócił zaliczki”.

Z powyższego orzeczenia wynika zatem, że nabywca zobowiązany jest do dokonania korekty odliczenia podatku naliczonego z tytułu zapłaconej zaliczki niezależnie od tego czy otrzymał zwrot tej zaliczki i czy została wystawiona na tą okoliczność faktura korygująca, jeżeli po wpłaceniu zaliczki okaże się, że dostawa nie zostanie ostatecznie zrealizowana. (…)” - czytamy w interpretacji